Zomervakantie uitstellen en nog meer flexibiliteit? het is niet aan de werkende klasse om de crisis te betalen

"We gaan deze zomer toch niet op vakantie", liet de voorzitter van de Vlaamse werkgeversvereniging Voka, zich deze week ontvallen. Een uitspraak die kadert in een groter offensief van Voka om ons meer, flexibeler en voor minder geld te laten werken. Zijn Waalse tegenhanger sloot er zich meteen bij aan. Als het aan hen ligt, zijn het de helden van de coronacrisis die hem zullen moeten betalen. Het wordt tijd om die logica te verwerpen en om een Belgisch politiek taboe te laten sneuvelen: de multimiljonairs laten betalen.

Wouter De Geest van Voka en Olivier de Wasseige van de UWE (Waalse Unie van Ondernemingen) zitten op dezelfde golflengte. Werkgevers van noord en zuid spreken in deze crisis dezelfde taal. Maar wat willen ze precies?

Vier maatregelen om ons meer te laten werken en minder te laten verdienen

In de eerste plaats wil men de nachtarbeid om middernacht laten beginnen in plaats van om 20 uur vandaag. Waarom? Om de werkuren na 20 uur zonder premie te kunnen uitbetalen en het vakbondswerk te beperken. In veel ondernemingen is er immers een akkoord met de vakbond over nachtarbeid nodig.

Vervolgens wil men overuren veralgemenen. De werkgever zou de werknemers kunnen 'voorstellen' om jaarlijks tot 220 overuren te presteren. Zonder inhaalrust, zonder extra loon en zonder vakbondstoezicht. Dat betekent een terugkeer naar de 42-urige werkweek.
Ten slotte wil men de vakantie kunnen uitstellen. Zo neemt de bouwsector verlof in de laatste drie weken van juli. De werkgevers willen daar komaf mee maken en de vakantie tot na de zomermaanden uitstellen.

Komt daarbij dat Pierre-Frédéric Nyst, de baas van de UCM (Union des Classes Moyennes, de Waalse tegenhanger van Unizo), verklaarde dat hij de ontslagregeling wil versoepelen. Met andere woorden, hij wil mensen graag kosteloos ontslaan.

Niets nieuws onder de zon

Dit zijn geen nieuwe eisen. De werkgevers verdedigden ze al ten tijde van de strijd tegen de wet-Peeters, genoemd naar de toenmalige CD&V-minister van Werk. De wet-Peeters, een paket maatregelen op maat van de bazen, stuitte op heel wat tegenstand. De vakbonden kwamen in actie en door het verzet - met name in de verkoopssector – werden de zwaarste maatregelen afgeremd, onder andere die over nachtwerk. Dat was in 2016. Er is dus niets nieuws aan de eisen van de bazen.

Waarom ons meer laten werken met 200.000 meer werklozen?

PVDA-woordvoerder Raoul Hedebouw reageerde op de voorstellen van de werkgevers: "We hebben onze vakantie nodig. Nog meer in deze tijd van crisis. De horeca- en toerismesector zijn heel zwaar getroffen. Ook zij zijn ermee gebaat dat we verlof nemen. Bovendien kondigt men 180.000 nieuwe werklozen aan en de werkgevers willen de mensen die een job hebben harder doen werken? Zonder daarvoor extra te betalen. Te gek om los te lopen. Als bedrijven meer werk hebben, moeten ze meer mensen aanwerven, in plaats van de anderen nog meer uit te persen. Zo krijgen meer mensen een inkomen en worden zij die al aan het werk zijn niet afgemat."

Oude recepten toepassen die hun falen hebben aangetoond?

Eigenlijk is het werkgeversoffensief een aanval in de voortdurende strijd om wie de crisis zal betalen. En die aanvalletjes komen er in allerlei domeinen. Al bij het begin van de pandemie bleek dat veel werkgevers bereid waren om de gezondheid van hun werknemers op te offeren in naam van de winst. Gelukkig konden de acties van de werkende klasse en hun afgevaardigden de schade beperkten. Zij voerden actie om de productie stil te leggen of om werkomstandigheden te eisen die rekening hielden met de gezondheidsvoorschriften. Nu vragen die bedrijven onvoorwaardelijke staatssteun en willen ze onze lonen verlagen en ons langer laten werken.

De werkgevers maken gebruik van de crisis om te proberen hun oude recepten, die falen al hebben aangetoond, door te drukken. Mensen langer laten werken, betekent meer werkloosheid en zieke werknemers. De lonen verlagen, betekent minder geld om uit te geven, wat de economie doet krimpen. Minder loon betekent ook minder geld voor de broodnodige sociale zekerheid en gezondheidszorg. Dat heeft de coronacrisis goed aangetoond.

"Alles moet bespreekbaar zijn"

"Alles moet bespreekbaar zijn", zegt Wouter De Geest. Daarin heeft hij gelijk. Er zijn echter enkele ideeën die volledig taboe blijven voor Wouter De Geest en zijn politieke bondgenoten. PVDA-voorzitter Peter Mertens zat onlangs in de studio van de VRT. Hij verklaart: "Er zijn taboes in het Parlement. Een van die taboes is de vermogensongelijkheid. Het plan om naar de top van de samenleving te kijken en een coronataks op multimiljonairs in te voeren wordt onmiddellijk onthaald met woorden als "populistisch, "onrealistisch”, etc. Het is nochtans een plan dat zijn effectiviteit heeft bewezen waar het werd uitgevoerd. Een idee dat al door meer dan 60.000 ondertekenaars wordt gesteund. Een plan dat de superrijken doet bijdragen om te voorkomen dat ze in de zakken zitten van de helden van de coronacrisis, de werkende mannen en vrouwen. Dat is de soort sociale vernieuwing die we nodig hebben om het post-coronatijdperk aan te pakken. Geen oude liberale recepten.