Verenigde Staten: de moordende gezondheidszorg

De moord op de CEO van UnitedHealthcare in New York legt de uitwassen van het Amerikaanse gezondheidszorgsysteem bloot. Het is een systeem waarin gezondheidszorg geen recht is, maar een product. Verzekeringsmultinationals harkten miljarden winst binnen, terwijl Amerikanen noodgedwongen afzien van gezondheidszorg.  

In de hele Verenigde Staten groeit de woede tegen de toplui van ziekteverzekeringen. De moord op Brian Thompson, CEO van UnitedHealthcare, leidde tot een golf van reacties, met onverwachte en spontane steun voor zijn moordenaar, Luigi Mangione, vooral na de publicatie van dienst “manifest”, waarin hij zijn misdaad politiek verklaart.

De zaak maakt duidelijk gemaakt hoezeer de Amerikanen dat onrechtvaardige systeem beu zijn. De reactie van de bevolking was zo sterk dat UnitedHealth zich genoodzaakt zag om een condoleancebericht op Facebook te verwijderen, omdat er een stroom van boze en spottende commentaren kwam.

De woede bewijst het failliet van een systeem dat gezondheid beschouwt als koopwaar in plaats van een basisrecht. Meer dan 60% van de Amerikanen vindt dat de overheid de gezondheidszorg in handen moet nemen. De diepe ongelijkheid in het Amerikaanse gezondheidszorgsysteem wordt langs alle kanten aan de kaak gesteld, en de nood aan een alternatief, zoals een universeel publiek gezondheidszorgsysteem (Medicare for All), wordt steeds dringender.

De belangen van de rijksten

Sinds de Affordable Care Act (ACA) in 2010 werd aangenomen, is de winsthonger van de grote verzekeringsmaatschappijen in het gezondheidszorgsysteem van de VS explosief toegenomen. In plaats van te investeren in kwaliteitszorg voor de bevolking, vulden deze mastodonten liever de zakken van hun aandeelhouders en bestuurders, door bijvoorbeeld meer dan 120 miljard dollar te besteden aan het terugkopen van hun eigen aandelen. Die praktijk bestaat uit het manipuleren van vraag en aanbod om de prijs van de aandelen op te drijven en dient vooral de belangen van de rijksten, ten koste van de toegang tot gezondheidszorg voor iedereen.

UnitedHealth, de reus onder de reuzen in die tak van de Amerikaanse verzekeringssector, was bijzonder bedreven in deze vorm van plunderen en spendeerde 54 miljard dollar aan het terugkopen van aandelen, ofwel 44% van de totale uitgaven van dit type.

De CEO’s van deze bedrijven, zoals Andrew Witty, de CEO van de UnitedHealth Group, die vorig jaar 23 miljoen dollar verdiende – ofwel 352 keer het mediaan loon van zijn werknemers – vergaren fortuinen terwijl miljoenen Amerikanen zich in de schulden steken of zelfs noogedwongen afzien van gezondheidszorg.

Verzekeraars aarzelen niet om brutale methoden te gebruiken om hun winsten te maximaliseren. UnitedHealth wordt nu met de vinger gewezen omdat het bedrijf al te vaak weigert de medische kosten van zijn klanten te dekken. In 2021 wees het nog 8% van de aanvragen af, in 2022 gingen het al om 22,7% van de aanvragen...

UnitedHealth maakt zelfs gebruik van algoritmen en artificiële intelligentie om de aanvraag van patiënten af te wijzen. Vooral mensen met mentale problemen en ouderen worden zo vaker afgewezen. Een van die algoritmen was zo streng dat in 90% van de gevallen waarin beroep werd aangetekend tegen de beslissing, de afwijzing moest worden teruggedraaid.

De woede van artsen

Dit soort praktijken leidden uiteraad tot heel wat verontwaardiging onder gezondheidswerkers.

Een tweet van een gynaecoloog, Dr. Byron Hapner, illustreert deze frustratie: “Hallo, United Healthcare. Gisterenmiddag een hysterectomie (verwijderen van de baarmoeder, n.v.d.r.) uitgevoerd, haar 's avonds naar huis gestuurd (UnitedHealth en anderen wat geld uitgespaard). Bij de ontslagmedicatie zaten 12 Vicodin. (winkelprijs: 30 dollar). Vicodin GEWEIGERD in afwachting van voorafgaande toestemming. Patiënt heeft de hele nacht pijn gehad. Proficiat!”

Ook Amerikaanse vereniging van anesthesisten (ASA) hekelde al publiekelijk de praktijken van verzekeraars, in het bijzonder de poging van Anthem om volledige verdoving niet te dekken. Dr. Donald E. Arnold van de ASA noemt dit “een van de vele voorbeelden van afschuwelijk gedrag van commerciële zorgverzekeraars die hun winsten willen verhogen ten koste van patiënten en artsen die essentiële zorg leveren”.

Kwart van Amerikanen ziet noodgedwongen af van medische zorg

De gevolgen van dit systeem zijn dramatisch voor de bevolking. Een op de vier Amerikanen moest het voorbije jaar afzien van een medische behandeling wegens de kostprijs. In de schulden raken door medische ingrepen is schering en inslag in de VS. Een op de drie Amerikanen heeft ermee te maken.

“Verzekeringsmaatschappijen fungeren als derde partij die beslist over wie toegang heeft tot zorg en wie niet, en soms is dat een beslissing over leven of dood van patiënten”, zegt Dr. Anne Sénéquier, onderzoeker en co-directeur van het Observatorium van de mondiale gezondheid bij het IRIS (Instituut voor Internationale en Strategische Betrekkingen) op France24. “Sommige verzekeraars eisen voor elke behandeling of medische procedure voorafgaande toestemming. Dat kan de toegang tot zorg vertragen en daardoor de aandoening verergeren. Amerikanen moeten soms kiezen tussen medische zorg voor zichzelf of hun spaargeld bewaren om hun kinderen later te kunnen laten verder studeren...”

Nog een getuigenis die de laatste dagen de ronde doet, is die van de Franse journalist Philippe Corbé. Hij is voormalig redactiedirecteur van de – niet bepaald linkse – tv-zender BFM TV. Hij praatte over zijn familiegeschiedenis in het France 5-programma Cʼest à vous: “Mijn moeder stierf in de Verenigde Staten, ze had een ernstig gezondheidsprobleem en ging naar het ziekenhuis. Ze is er minder dan 24 uur geweest. De factuur bedroeg tienduizenden dollars. Dat is het leven voor veel Amerikanen. Als je bevalling niet goed verloopt en je kind met complicaties wordt geboren, kijk je tegen een schuld van honderdduizenden dollars aan. En als je niet gedekt bent, kan je leven op zijn kop komen te staan, want als je van je fiets valt, als je van een dak valt, kan je leven in duigen vallen. Deze extreme onzekerheid is voor veel mensen moeilijk om mee te leven.”

Een gezondheidszorgsysteem dat mensenlevens verplettert

De cijfers spreken voor zich: in 2022 gaven de Verenigde Staten 4.500 miljard dollar uit aan gezondheidszorg, vergeleken met 2.600 miljard in 2010. Deze astronomische bedragen komen niet ten goede aan de bevolking, maar gaan naar de aandeelhouders en CEO’s van de verzekeringsmaatschappijen. Zij strijken de buit op.

Het Amerikaanse gezondheidszorgsysteem is een machine om mensen te vermorzelen, een uitbuitingsinstrument ten dienste van het kapitaal en ten koste van de gezondheid en het leven van miljoenen mensen. Gezondheid is veel te belangrijk om in handen te laten van een paar grote bedrijven en aandeelhouders.