SwissLeaks, LuxLeaks, PanamaLeaks, BelLeaks... De grote fortuinen in België, multirecidiverende fraudeurs

Voor de grote Belgische fortuinen lijkt internationale fraude eerder de regel dan de uitzondering te zijn. Nemen we alleen maar de vier families die genoemd worden in de SwissLeaks-affaire, dan stellen we vast dat het hier om multirecidiverende fraudeurs gaat.

Familie de Spoelberch

De familie de Spoelberch is, samen met de andere historische Belgische aandeelhouders van AB Inbev (de Mevius en Van Damme), de rijkste Belgische familie, met een patrimonium van 25 miljard euro.

• SwissLeaks. Burggraaf Nicolas de Spoelberch en zijn zoon Alexis zijn verwikkeld in een Swiss Leaks-dossier, via een offshore constructie op de Britse Maagdeneilanden. Grégoire de Spoelberch, een andere zoon van Nicolas (die zijn oom Philippe opvolgde in de raad van beheer van AB Inbev), duikt op in een ander Swiss Leaks-dossier. Deze keer gaat het over een maatschappij die werd opgericht op het Britse Maagdeneiland Tortola.

• LuxLeaks. De Spoelberchs duiken ook op in de Lux Leaks-affaire met hun in Luxemburg gevestigd bedrijf Agemar. Via PricewaterhouseCoopers kregen zij drie rulings voor fiscale constructies.

• PanamaLeaks. Burggraaf Rodolphe de Spoelberch bezit twee maatschappijen in Panama: Rolph Marketing Corp. en Greyberg Holdings Inc.. De man werd geboren in 1957 en is een achterneef van graaf Philippe de Spoelberch, de bekendste telg van de familie.

• BelLeaks. In 2011 richtte AB InBev een maatschappij op met zetel in de Louizalaan in Brussel, op het adres van een bedrijf dat gespecialiseerd is in het beheer van fictieve bedrijven voor klanten van over de hele wereld. Ze ligt aan de oorsprong van een fiscale constructie die wel goedgekeurd werd door de Dienst Voorafgaande Beslissingen in fiscale zaken, maar aangevochten wordt door de Bijzondere Belastinginspectie.

• Filialen in belastingparadijzen. De groep AB Inbev bezit 32 filialen in belastingparadijzen (de Bahama's, Belize, Bermuda, de Kaaimaneilanden, Hong Kong, de Britse Maagdeneilanden, Jersey, Luxemburg, Panama, de Dominicaanse Republiek, Singapore). De Stichting Inbev, het eigenlijke moederhuis, groepeert de historische Belgische en Braziliaanse aandeelouders (46% van het kapitaal) en heeft haar zetel in Rotterdam. Elke Belgische familie controleert de Stichting Inbev vanuit Luxemburgse maatschappijen.

Familie De Clerck

De West-Vlaamse familie De Clerck is met de groep Beaulieu en ontelbaar veel andere maatschappijen actief in de textielnijverheid. Het imperium van patriarch Roger De Clerck werd verdeeld onder zijn zes kinderen. Met een patrimonium van 725 miljoen euro is het de zestiende rijkste familie van België.

• SwissLeaks. Stefaan Colle is de echtgenoot van An De Clerck, de jongste dochter van Roger De Clerck (Beaulieu groep, textiel) en een van de bestuurders van de groep Beaulieu International. Hij beheert zijn belangen vanuit Zuid-Afrika. Hij stichtte vier offshore constructies op de Britse Maagdeneilanden.

• Filialen in belastingparadijzen. De groep Beaulieu bezit een filiaal in Hong Kong.

• De zaak Beaulieu. De reputatie van de De Clercks werd gevestigd door gesjoemel met overheidssubsidies. De zaak Beaulieu werd een van de meest sensationele zaken van fiscale fraude in de Belgische geschiedenis. In 1997 werd een kader van de Generale Bank aangehouden, hij bekende dat hij de familie De Clerck hielp frauderen. Een van de technieken bestond erin fictieve commissies te betalen aan een Libanese groep, die slinks het meeste geld terugbetaalde aan De Clerck. Uiteindelijk draaide het proces uit in het voordeel van de De Clercks (behalve voor de oudste zoon Jan, die bekende) en de Belgische staat werd zelfs verplicht een schadevergoeding te betalen aan Roger De Clerck. Maar in 2014 werd een deel van de zaak Beaulieu heropend.

• Luxemburgse fiscale constructie. In 2014 opende de rechtbank van Brussel een nieuw onderzoek over witwassen van geld, deze keer tegen drie erfgenamen van de familie De Clerck die de groep Beaulieu International Group oprichtte. De erfgenamen zouden 193 miljoen euro hebben witgewassen via een fiscale constructie in Luxemburg. Dit nieuwe onderzoek heropent meteen ook de zaak Beaulieu.

Familie Boël

De familie Boël is een echte dynastie die al aan de vijfde generatie toe is. Ze werd rijk in de staalindustrie. Maar deze staalbarons werden financiële prinsen (ze dragen de titel van graaf) en beperken zich nu tot het beheren van hun aandelen, onder andere via de holding Sofina. Het gaat hier om het veertiende grootste fortuin in België met een patrimonium van 760 miljoen euro.

• SwissLeaks. Jacqueline Boël en haar echtgenoot Martin Green bezitten veertien offshore constructies die samen 79 Zwitserse bankrekeningen hebben. Zij ging in Groot-Brittannië wonen en maakt deel uit van de belangrijkste tak van de familie Boël. Zij werd geboren uit het tweede huwelijk van graaf René Boël. Zij is de tante van graaf Nicolas Boël, momenteel de belangrijkste persoon van de clan (hij is voorzitter van de groep Solvay). De vader van Nicolas, Pol Boël, was lange tijd liberaal mandataris. Hij was onder meer senator naast zijn functie van patroon van de Usines Gustave Boël in La Louvière.

• PanamaLeaks. Drie leden van de familie Boël zijn bestuurders van twee maatschappijen gevestigd in Panama: Yves Boël (overleden in 2012. Hij was de financier van de familie en halfbroer van Jacqueline Boël), Michel Boël (broer van Jacqueline Boël) en graaf Richard Goblet d'Alviella (afstammeling van de Boëls sinds drie generaties).

• Filialen in fiscale paradijzen. De maatschappijen waarvan de Boëls aandeelhouders zijn (Sofina et Danone) bezitten 39 filialen in fiscale paradijzen.

• Fraude met successierechten. Journalist Eric Meuwissen onthulde dat de Boëls na het overlijden van oom Max op initiatief van Yves Boël de maatschappij Domanoy oprichtten. Op de immense vastgoedbezittingen van de familie zouden hoge successierechten te betalen zijn. Maar door het patrimonium in een naamloze vennootschap onder te brengen zou het veel gemakkelijker worden om die successierechten te ontwijken...

Prince de Croÿ

Prins Henri de Croÿ behoort tot een van de acht prinselijke families in België, de enigen die worden toegelaten tot het 'blauwe salon' in het Koninklijk Paleis. Een van de leden van de prinselijke familie woont op het majestueus kasteel van Roeulx, in Henegouwen. Dat belet niet dat Henri de Croÿ de spilfiguur werd van een gigantische zaak van fiscale fraude met tal van juridische verwikkelingen.

• SwissLeaks. Henri de Croÿ en zijn broer Emmanuel bezitten 20 bankrekeningen van vier maatschappijen in Limasol (Cyprus): Jawer Cyprus Ltd, FB Trust, Fingest Trust en Morona Enterprises Limited. In totaal meer dan 22 miljoen dollar.

• PanamaLeaks. De prins bezit 18 maatschappijen in Panama.

• BelLeaks. Prins de Croÿ werd in 2012 veroordeeld tot drie jaar voorwaardelijke gevangenisstraf voor een megazaak van fiscale fraude met cashbedrijven (fiscale constructies met de bedoeling de belastbare grondslag van een maatschappij te verminderen). Zijn eerste advocaat was Thierry Afschrift, die er door sommigen van verdacht werd een beetje de auteur te zijn van die constructies of toch in elk geval van hun fiscale rechtvaardiging...

Besluit

Deze grote financiële criminaliteit wordt niet gepleegd door boeven in de marge van onze samenleving. Het gaat over de grote banken en de allerrijksten, de fine fleur van steenrijke mensen die met veel egards behandeld worden. Geld maken is de norm bij deze mensen en of ze de wet al dan niet respecteren hangt gewoon af van het financieel risico dat ze lopen.

Het contrast tussen aan de ene kant de miljarden die verdwijnen en ontsnappen aan ook maar de minste belasting en aan de andere kant het harde besparingsbeleid tegen de bevolking van Griekenland, Spanje, maar ook België, is erg frappant.

De PVDA is van mening dat het de hoogste tijd is om de strijd tegen de grote fraude kordaat aan te pakken en dat tegelijk met een programma voor fiscale rechtvaardigheid. Voor het overgrote deel zijn het immers de allerrijksten die profiteren van de fraude, net zoals van de hele fiscale wetgeving (notionele interesten, vrijstelling van de meerwaarden op aandelen...) en paralegale rulingtechnieken.

Het beste instrument ter bestrijding van de grote fiscale fraude is het opstellen van een vermogenskadaster. Dat maakt niet alleen de toepassing van een miljonairstaks mogelijk zoals de PVDA die voorstelt, maar het laat ook toe een vergelijkende controle uit te oefenen op inkomens en vermogens. En dit maakt het mogelijk om de fraude in te dijken bij de inkomstenbelasting, de btw-fraude, de fraude op successierechten en witwaspraktijken.

De PVDA vraagt ook in het bijzonder aan de minister van Financiën dat de Bijzondere Belastinginspectie een globale controle zou kunnen uitvoeren op de fiscale situatie van de persoonlijke bezittingen en de maatschappijen van de grote multirecidiverende fraudeurs. Dat zal onderwerp zijn van een parlementaire vraag tijdens de plenaire zitting in de Kamer.