Rosa Terranova, lijsttrekker PVDA Saint-Nicolas : “Mensen stemmen niet voor ons diploma, maar voor onze waarden”

Nicolas, een gemeente met zo’n 24.000 inwoners in de provincie Luik. Het is de eerste keer dat de PVDA er opkomt. Een echte uitdaging dus, maar Rosa is er helemaal klaar voor om haar stem te laten horen in de gemeenteraad.

Rosa is 55 jaar en geboren in Montegnée bij Luik. Haar vader kwam uit Italië om hier in de mijn te werken. Hij was pas 50 jaar toen hij stierf aan silicose. Rosa was 17, haar moeder was huisvrouw.

De dood van haar vader was niet het enige drama voor het gezin. Haar broer verongelukte op zijn vijftigste bij een arbeidsongeval in de staalfabriek van Chertal. Hij was een ervaren arbeider, maar zijn baas vond toch dat hij zelf schuld had aan zijn eigen dood.

“Mijn broer Gaétan kende de dokters van Geneeskunde voor het Volk goed als dokters die de werkende mensen verdedigen met slogans zoals ‘Doe gevaarlijk werk nooit alleen’. De dood van mijn broer was een van de dingen die me linkse ideeën deden ontwikkelen. Ik neem het die bazen heel kwalijk dat ze onze gezondheid om zeep helpen en ons nog langer willen doen werken.”

Verboden te glimlachen op het werk

Rosa werkte tien jaar als arbeidster bij Babyliss in Wandre. “Ik begon daar op mijn 25, ik was net getrouwd. Wie het aandurfde van zijn werk op te kijken en te glimlachen, werd naar het kantoor geroepen. Ik wou mijn job niet kwijtraken, dus beet ik op mijn tanden. Later ben ik gescheiden en was ik verschillende jaren werkloos. Sinds 2006 werk ik met dienstencheques, halftijds, 19 uur per week. Ik heb een veertigtal collega’s, maar we kennen elkaar niet en zien elkaar nooit. Er is geen vakbondsafvaardiging. De baas slaagt erin verdeeldheid te zaaien en verhindert dat we ons organiseren, terwijl hij zelf nooit zijn neus laat zien. Bij het minste probleem worden we ontslagen. In deze sector wordt nogal gesjoemeld. De bazen krijgen meer van het Waalse gewest dan ze ons moeten betalen. Ik verdien ongeveer 12 euro netto per uur.”

In 2014 werd Rosa lid van de PVDA. “Ik ging naar een bijeenkomst in La Braise in Luik. Daar zag ik mensen zoals ik. Ik wilde mijn steentje bijdragen, betrokken raken bij de maatschappij en ze niet enkel ondergaan. We mobiliseerden mensen voor de afschaffing van het kijk-en-luistergeld, we organiseerden een petitie tegen de verhoging van de vuilnistaks, we voerden actie tegen de sluiting van het Fortisbankkantoor. Het moeilijkste is afstappen van het idee dat je niks kunt doen. Het gevoel hebben dat je iemand bent die werkelijk veranderingen kan teweegbrengen, is zo opwindend …”

Armste gemeente van Luik

In Saint-Nicolas heeft de PS de absolute meerderheid. Het is de armste gemeente van het arrondissement Luik. In zes jaar tijd steeg het aantal mensen met een OCMW-uitkering met 90 procent gestegen, vooral door uitsluiting van de werkloosheidsuitkering. De aanvullende personenbelasting is er op het hoogste niveau. Er zijn geen bedrijven meer, behalve de walserij Ferblatil (ArcelorMittal) in Tilleur. De gemeente zelf creëert niet veel jobs. “De burgemeester heeft geen enkel respect voor de bewoners. Op de gemeenteraad stellen we vast dat er niks voor de mensen wordt gedaan. Ze stemmen er over de begroting voor de kerkfabriek, ze kibbelen of de bestelwagentjes rood of blauw moeten zijn … maar het gaat nooit over wat de mensen vragen.”

Als Rosa verkozen wordt, zal ze zich inzetten om de stem van de gewone mensen te laten horen. “We willen komaf maken met dat eigenbelang. We hebben ons programma opgesteld op basis van 300 enquêtes. Nu de mensen weten dat we er zijn, bellen sommigen ons op.”

Lijsttrekker zijn in een gemeente waar de PVDA voor het eerst opkomt, is niet simpel. We moeten echt aantonen dat we anders zijn dan de rest. “Ik woon tussen de mensen en ken hun dagelijkse problemen, ik weet dat ik iets voor hen kan doen. Als poetsvrouw wil ik dat de gemeente proper is, dynamisch en aangenaam om te wonen. Zij zitten altijd met hun neus in de papieren. Ik weet hoe het is om een huishouden draaiende te houden. Maar soms heb ik ook schrik dat ze me niet zullen respecteren, omdat ik maar een poetsvrouw ben. Zij kunnen heel goed praten en iemand inpalmen, zoals op tv, en ze zullen bewust woorden gebruiken die ik niet ken. Maar Nadia Moscufo (voormalige kassierster bij Aldi en PVDA-gemeenteraadslid in Herstal, n.v.d.r.) zei me dat het belangrijkste is de taal van het volk te spreken. We gaan niet naar de gemeenteraad voor de andere partijen, maar voor de mensen die ons steunen. En vooral, we gaan er mét hen naartoe. De mensen stemmen niet voor diploma’s, maar voor de waarden die we vertegenwoordigen. Op onze lijst staan enkel werkende mensen.”

Werk, gezin en politiek combineren

“Een vrouw die de lijst aanvoert, dat is een meerwaarde voor de lijst. We zijn het gewend dat de mannen aan de touwtjes trekken, maar dit is het moment om het anders te doen. Mijn vriend heeft geen partijkaart, maar hij steunt me. Ik spreek alles met hem door voor ik iets doe. Mijn zoon is trots op zijn mama en mijn dochter is ook lid van de partij.

Wat me ook helpt, zijn de vormingen. De eerste keer zag ik er een beetje tegenop, ik had schrik dat ik er niets van zou begrijpen. Maar nu vind ik dat ik ze nodig heb. Dankzij die vormingen leer ik heel wat zaken waar ik vroeger geen benul van had.”

Samen leven in diversiteit

Saint-Nicolas heeft grote immigrantengemeenschappen: Italianen, Turken, Marokkanen … En er zijn ook mensen zonder papieren. “Ik wist niet eens dat er ook illegalen in onze gemeente woonden. Maar nu ik ze ken, laat hun situatie me niet langer koud. Ook mijn vriend is met hen begaan. Die mensen zonder papieren zijn verdwaald in een wereld die ze niet kennen. Ze zijn ver van huis, hebben geen identiteit en leven in erbarmelijke omstandigheden. Van de overheid krijgen ze geen hulp. Ze hebben niks, behalve de kleren die ze dragen. Ze leven in een situatie die ik mijn ergste vijand niet toewens.”

Dit artikel komt uit het magazine Solidair van september-oktober 2018. Abonnement.