Getuigenissen uit de fronlinie: “We hebben nog meer medestanders gevonden voor een gezondere samenleving met meer solidariteit”

Donderdag 5 november is de eerste collectieve griepvaccinatie van 2020 bij Geneeskunde voor het Volk (GVHV) Genk. De afgelopen jaren deden we altijd al een campagne om zoveel mogelijk ouderen en andere risicopatiënten te vaccineren. Dit jaar is de inzet groter vanwege corona. We willen niet alleen zorgen dat de vaccinaties niet leiden tot extra besmettingen. We hebben ook de ambitie om nog meer patiënten te vaccineren om het risico dat iemand corona én griep tegelijk krijgt zo klein mogelijk te houden. 

Zoals alle praktijken van GVHV, werken we al weken naar dit moment toe. Dokter Thomas heeft begin september lijsten van patiënten gemaakt, rekening houdend met alle criteria. Ook zijn voor alle betrokken patiënten alle voorschriften in één keer gemaakt. Psychologe Aysun neemt de praktische organisatie van het vaccinatiemoment in handen, die natuurlijk helemaal coronaproof moet zijn. Samen met verpleegverantwoordelijke Nunzia mobiliseren ze 12 externe verpleegkundigen en verpleegstudenten die vrijwillig willen komen helpen. Onthaalkracht Bianca verstuurt samen met een groep vrijwilligers de juiste combinatie van persoonlijke brief en voorschrift met de post. Enkele weken later versturen we een persoonlijke sms om zeker te zijn dat iedereen begrijpt dat ze op een vastgelegd moment hun vaccin moeten laten zetten. Gerrie en de collega’s van het onthaal verwerken alle reacties. Van in het begin blijkt het voor de patiënten niet eenvoudig om aan een vaccin te geraken.

Sinds half oktober stijgt het aantal coronabesmettingen onder onze patiënten zienderogen. Onze verpleegkundigen zijn sinds de zomer verantwoordelijk om alle mogelijke coronapatiënten te triëren en op te volgen. Het wordt razend druk, alle hulp is welkom. Comac Leuven, de studentenbeweging van de PVDA, neemt contact met ons op om te zien of studenten ons werk kunnen ondersteunen. Met veel enthousiasme gaan Sander, Gil, Marta, Lisa, Ruben, Johan, Sasha, Freek, Bo, Masgana en Tareq aan de slag. Op drie weken tijd bellen ze naar 560 betrokken patiënten. Bijna één op vijf 65-plussers, die wel een spuit willen hebben, blijken er voorlopig niet aan te geraken bij hun apotheek.

En dan is het zover. Het PVDA- secretariaat op de eerste verdieping wordt vanaf nu elke donderdag herschikt tot vaccinatiezone, met een aparte in- en uitgang, voldoende lokalen en verluchting. Alle studenten en verpleegkundigen bieden zich een half uur vooraf aan. Nunzia geeft een korte medische briefing. Stany en Dana leggen aan de stewards uit hoe we het gaan aanpakken. Aysun, Anja en Oznur zorgen dat er lekkere soep en broodjes zijn in het koffiehoekje voor alle vrijwilligers. De sfeer zit meteen goed. Fijn om zoveel mensen bij elkaar te brengen. Van studenten antropologie, filosofie tot geneeskunde, van zelfstandige thuisverpleegkundigen tot 2de jaars verpleegkundigen, iedereen trekt aan hetzelfde zeel.

Beneden doen Bianca en Gerrie als ervaren onthaalkrachten de triage van de patiënten die zich aanmelden. Ze zien erop toe dat iedereen zijn handen ontsmet bij binnenkomst en het mondmasker correct draagt. Boven in de eerste wachtzaal zorgen studenten Sander en Gil dat iedereen zijn jas uitdoet en alvast zijn arm ontbloot. Na elke groep ontsmetten zij ook alle stoelen. In zes lokalen staan verpleegkundigen klaar om het spuitje te zetten. Verpleegkundige Yves zorgt voor een vlotte registratie. In de tweede wachtzaal, om na de vaccinatie tien minuten te rusten en zeker te zijn dat er geen allergische reactie is, kan iedereen kijken naar de presentatie over ons coronajaar gemaakt door dokter Milly. De presentatie duurt precies 9 minuten dus als je helemaal rond bent, weet je dat je mag opstaan. Studenten Ruben en Freek doen ondertussen een bevraging van de patiënten. Veel patiënten gaan naar huis met een button ‘Meer handen in de zorg’. Ook koopt er af en toe een patiënt ‘Ze zijn ons vergeten’, het boekje van Peter Mertens. Patiënten zijn in ieder geval erg content dat ze zo veilig en vlot hun inenting gekregen hebben. Hier en daar horen we een lichte teleurstelling, “Deze keer geen warme soep zoals alle andere jaren?” Hopelijk kan dat volgend jaar weer wel.

Na twee donderdagen hebben we nu 125 patiënten gevaccineerd. Dat ligt ver beneden onze capaciteit. In theorie hadden we meer dan 400 patiënten hun spuit kunnen geven. Dat onze overheid er zelfs niet in slaagt om de 65+’ers een griepspuit te bezorgen, dat is echt onbegrijpelijk. Positief is dat veel nieuwe mensen Geneeskunde voor het Volk nog beter hebben leren kennen. We hebben nog meer medestanders gevonden voor een gezondere samenleving met meer solidariteit.

Twee risicopatiënten getuigen dat ze niet aan een vaccin raken.

“Ondanks het feit dat ik een risicopatiënt ben, zowel voor mijn longen als omdat ik chronisch rugpatiënt ben,  wordt de levering van het griepvaccin telkens uitgesteld.  Ik ben net geen 65 jaar. Nu  wordt  wellicht de leeftijdsgrens ook nog  als voorwaarde gesteld en de apotheek weet niet of ik al dan niet als chronisch risicopatiënt beschouwd wordt, hoewel ik voor bijvoorbeeld Paracetamol attesten nodig heb en de voorbije jaren nog  longproblemen had.” 

“Ik ben 68 jaar. In het voorjaar heb ik een hartoperatie gehad. Ik heb al 60 jaar astma en ik heb suikerziekte. Ik ben dus in meerdere opzichten een risicopatiënt wat betreft het jaarlijks terugkerende griepvirus. Ik ben me daar goed van bewust en laat ieder jaar in oktober of november een griepspuit zetten. Dat zal dit jaar niet lukken want er zijn geen griepspuiten meer. Toch  niet in Genk, waar ik woon. De laatste apotheker die ik belde, zei: "In onze stad zijn er geen meer en we verwachten ook niet dat er nog gaan binnenkomen.

Maggie De Block heeft in mei 2,8 miljoen griepspuiten besteld. Maar in ons land leven 5 miljoen risico-patiënten. Daartoe horen onder meer alle mensen boven de 65. Na de saga van het tekort aan mondmaskers en ander medisch beschermingsmateriaal in het voorjaar, hebben we nu de saga van de griepspuiten. Het ministerie van Volksgezondheid zegt dat ze in mei niet konden voorzien dat meer risicovolle mensen dan anders, uit schrik de griep én covid tegelijk te krijgen, een griepspuit vragen. Dat is larie en apekool. De overheid en De Block konden dat wel degelijk voorzien omdat alle wetenschappers waarschuwden: er komt een tweede golf aan, we weten alleen niet of dat in september, oktober of november zal zijn. Niéts heeft de overheid gedaan om die golf op te vangen. Er zijn niet meer maar minder handen aan bed, de testcapaciteit is opnieuw onvoldoende, er zijn binnen twee weken te weinig bedden en nu blijkt ook nog eens dat de overheid niet ingespeeld heeft op de komende opstoot van griep. Waarvoor worden die ministers betaald? Om constant schuldig verzuim te plegen? En wat moeten mensen zoals ik nu doen? Een kaarsje branden en hopen dat het griepvirus aan ons deur voorbijgaat? Het is echt ongehoord.