In gesprek met Raoul Hedebouw (3/3): “De werkende klasse moet krachtsverhoudingen opbouwen om overwinningen te behalen”

In een driedelig interview beantwoordt PVDA-Kamerfractieleider Raoul Hedebouw exclusief de vragen van de lezers van Solidair. In dit derde deel heeft hij het over de noodzaak om te breken met de politiek uit het verleden, om onze stem te laten horen en om krachtsverhoudingen op te bouwen binnen de werkende klasse.

De PVDA is klaar om een sterke linkse oppositie te voeren tegen de nieuwe Vivaldi-regering : “Links draagt een grote verantwoordelijkheid: de mensen doen beseffen dat multimiljonairs en speculanten verantwoordelijk zijn voor de crisis.”

U hebt het vaak over breekpunten. Wat betekent dat?

Raoul Hedebouw. Voor wie links is, is een breekpunt een belangrijk concept. Het is het punt waarop de sociale krachtsverhoudingen concreet worden.

Je weet dat je je programma nooit voor 100% zult kunnen realiseren, maar je stelt wel breekpunten omdat het volk daarrond in beweging komt. En daar geef je niet op toe.

Als PS-voorzitter Paul Magnette zegt dat het programmapunt om de pensioenleeftijd weer op 65 jaar te brengen maar een “dwaas” symbool was, dan merk je dat hij niet begrijpt wat een breekpunt voor links betekent.

In 1936 was het betaald verlof een breekpunt: men wou dat absoluut verwerven. In sommige sectoren bestond het al, maar op een bepaald moment werd het een concrete eis over alle sectoren heen en voor alle werkende mensen.

Hoe behaal je dat soort sociale overwinningen?

Raoul Hedebouw. Door een tegenmacht op te bouwen. Op straat, in de wijken, in de bedrijven. Door vakbonden en burgers in beweging te brengen.

Een tegenmacht met een partij als de PVDA, die deze breuk met het dominante kapitalistische systeem belichaamt en die groeit op het terrein. Op minder dan tien jaar tijd zijn we gegroeid van 10.000 naar meer dan 19.000 leden.

Kan dat vanuit de oppositie?

Raoul Hedebouw. De werkende klasse moet een krachtsverhouding opbouwen waarmee we overwinningen kunnen behalen. Dat lukte vorig jaar, bijvoorbeeld, met het Noodfonds voor de zorgsector.

Het bewijst dat je ook vanuit de oppositie kan winnen. Dat is belangrijk.

De sociale geschiedenis van ons land bewijst dat trouwens ook. Toen de strijd voor het algemeen stemrecht startte, was daarvoor in het parlement geen meerderheid. In het parlement zaten namelijk alleen rijken!

(Lees verder onder de video)

Zou het niet makkelijker zijn om de mensen op straat te krijgen met de N-VA in de regering?

Raoul Hedebouw. Dat geloof ik niet. Er waren net zo goed acties en betogingen tegen de regering-Di Rupo als tegen de regering-Michel.

De regering-Di Rupo had ook af te rekenen met grote betogingen rond de loonstop en de pensioenen. Dat is een van de verdiensten van de vakbonden in België.

Er is natuurlijk politiek lobbywerk, maar als het gaat om de belangen van de werkende bevolking, dan zie je dat er geen compromissen kunnen worden gesloten.

De uitdaging zal eerder zijn om actievormen te vinden in tijden van corona. Maar de inkt van het Vivaldi-akkoord was nog niet droog of er waren op 28 september al vakbondsbetogingen. Ik heb dus vertrouwen in onze sociale beweging.

De gezondheidscrisis is ook een sociale crisis aan het worden. Veel bedrijven zetten mensen op straat. Hoe geraken we daaruit?

Raoul Hedebouw. Heel wat bedrijven maakten de voorbije jaren miljarden euro’s winst. Ze hebben dat geld opgepot. Het lijkt me logisch dat de overheid hen nu vraagt om samen de maatschappelijke uitdagingen aan te pakken.

Dat zou bijvoorbeeld kunnen door in sommige bedrijven de arbeidsduur te verminderen.

Neem nu Sodexo. Dat bedrijf besliste om 380 werknemers af te danken, terwijl een arbeidsduurvermindering van 38 naar 34 uur per week al die banen zou kunnen redden. Want vergeet niet dat Sodexo in 2019 1,3 miljard winst boekte.

Er moeten toch ook nieuwe jobs gecreëerd worden?

Raoul Hedebouw. Absoluut. Op dat vlak geloof ik dat publiek initiatief belangrijk is. Er zijn sectoren waar de markt geen oplossing kan bieden.

In zijn nieuwste boek Ze zijn ons vergeten stelt PVDA-voorzitter Peter Mertens een Prometheusplan voor, een investeringsplan. We moeten massaal investeren in energie, transport, het digitale en de zorg en zo duizenden jobs creëren.

Een miljonairstaks, Prometheusplan, arbeidsduurvermindering … is dat de wereld na corona voor Raoul Hedebouw?

Raoul Hedebouw. Niet alleen voor mij, maar voor alle volkeren.

Ik ben ervan overtuigd dat historici over tweehonderd jaar zullen zeggen: “Er was een tijd dat de mens onder het kapitalisme leefde. De winst bepaalde waar de middelen in de samenleving naartoe gingen, niet de noden van de mensen.”

En de mensen zullen zeggen dat we gek waren. Archeologen zullen zich afvragen hoe onze wereld toen zo heeft kunnen draaien. (lacht)

Maar wat moeten we vandaag doen?

Raoul Hedebouw. De mensen zijn boos. Sommigen willen die woede afwentelen op de migranten. In de jaren 1930 hebben we gezien waartoe zoiets kan leiden.

Links draagt een grote verantwoordelijkheid: de woede richten naar de bovenlaag. We moeten de mensen doen beseffen dat multimiljonairs en speculanten verantwoordelijk zijn voor de crisis.

(Lees verder onder de video)

Vraag niet dat de PVDA een partij als alle andere wordt. Waar zouden de mensen dan nog hun hoop kunnen in stellen?

Het Vlaams Belang kon maar groeien in de Antwerpse volkswijken omdat links destijds zijn principes verloochende.

Hetzelfde gebeurde in Noord-Frankrijk. Toen in de jaren 1990 links hand in hand ging met het liberalisme, stemden de Noord-Franse volkswijken niet meer links, maar extreemrechts.

Daar hebben wij als politieke partij een grote verantwoordelijkheid.