“De PVDA hertekent de kaart en zet een nieuwe dynamiek in gang”

Na de lokale verkiezingen van 13 oktober maakt onze algemeen secretaris Peter Mertens een positief bilan op. De PVDA gaat vooruit in de drie delen van het land, met tal van nieuwe lokale verkozenen, waaronder veel arbeiders en jongeren. Dat geeft hoop en perspectief.

Onze partij gaat vooruit in de drie delen van het land, zowel in Vlaanderen, Brussel als in Wallonië. We halen de helft meer lokale mandatarissen dan in 2018. In totaal tellen we voortaan 258 lokale volksvertegenwoordigers. Een op de drie van onze verkozenen is arbeider, en een op de zes is jonger dan 30 jaar. Dat geeft veel perspectief. We halen onze sterkste scores vooral in de industriële bekkens van ons land. Dat is bij deze verkiezingen niet anders. Dan denk ik aan de industriële as van Charleroi naar Luik, met scores boven de 18%, de as rond de kanaalzone in Zelzate, arbeidersgemeenten zoals Genk, Moeskroen en Ronse, en de historische as Antwerpen-Brussel via Boom, Mechelen en Vilvoorde.

De les uit het Antwerpse laboratorium

In de grootste stad van Vlaanderen dachten een aantal mensen vorig jaar dat de gemeenteraadsverkiezingen van 2024 een saaie boel zouden worden. Bart De Wever had immers geen uitdager, toch? Maar dan kwam Jos D’Haese: 32 jaar en immens populair. Het werd een challenge, een tweestrijd tussen de toekomst en het verleden. Een duel dat niet eenvoudig was. We halen in Antwerpen nu 20 procent van de stemmen. We zijn veruit de grootste stijger van deze verkiezingen: in één klap 11 procentpunt erbij. Wie had dat enkele jaren geleden durven te voorspellen?

De N-VA gooide in Antwerpen alle remmen los om ons aan te vallen. Alle conflicten ter wereld werden erbij gesleurd om mensen schrik aan te jagen, tot de Taliban toe. Dat heeft ons ook pijn gedaan. Maar op die manier wist de N-VA vooral heel het politieke centrum leeg te eten. Open Vld verdwijnt uit de gemeenteraad en uit bijna alle districtsraden. CD&V houdt nog amper één zetel over.

“Deze verkiezingen gingen niet over het Vlaams Belang, dat is een grote les uit het Antwerpse laboratorium”, schrijft De Standaard. Dat is correct. Deze campagne ging over een mogelijke progressieve coalitie. In Antwerpen haalt links samen 43,8 procent, dat is de laatste halve eeuw nog nooit gebeurd. Dat legt ook een heel solide basis voor de toekomst.

Lees verder onder de video

Progressieve coalities scoren sterk

In Vilvoorde en Mechelen verdrievoudigen we ons aantal verkozenen, en in Genk verdubbelen we ons aantal. In steden als Oostende en Aalst halen we onze eerste verkozene ooit, net als in Ronse, Boom, Asse, Mortsel, Dilbeek, Heist- op-den-Berg en Halle. In Zelzate halen we 21,7 procent en behaalt de progressieve Toekomstcoalitie 63 procent van de stemmen door een erg sterk resultaat van Vooruit. In het district Borgerhout worden we met 28,8 procent van de stemmen de grootste partij, en ook daar wordt de progressieve coalitie versterkt. Zowel in Zelzate als in Borgerhout was een voortzetting van de progressieve coalitie mogelijk.

In Borgerhout lopen de onderhandelingen nog, in Zelzate verkoos Vooruit onbegrijpelijk om liever met N-VA-kopman Martin Acke in zee te gaan, de man die in een vorige legislatuur het sociaal beleid ontmantelde, het rusthuis privatiseerde, en mee de heksenjacht voerde op ‘rode’ personeelsleden. Daar is de inmenging van de nationale partijkwartieren niet vreemd aan. Bart De Wever en Conner Rousseau sloten een monsterverbond om ook op zoveel mogelijk lokale plaatsen de macht te delen : in Antwerpen, in Sint-Niklaas, in Turnhout, in Hasselt, in Zelzate, in Gent.

“In Gent wordt pas ten volle duidelijk hoe risicovol de rücksichtslose keuze van de Vlaamse socialisten is om al hun eieren in de mand van hun verbond met de N-VA te leggen. Dat Vooruit de herverkaveling op links afdwingt via een groot akkoord met rechts, zelfs daar waar een progressief alternatief evident is, daar kijkt geen klein deel van hun Gentse achterban verbijsterd op toe”, schrijft de editorialist van De Standaard.

Obstakels

We hebben een indrukwekkende campagne gevoerd, maar we hebben ook obstakels ontmoet. In een aantal steden zaten we geprangd tussen een beklemmende burgemeester strijd. Denk maar aan Turnhout, Sint-Niklaas, Leuven, Gent en Genk. Het nieuwe kiesdecreet duwt de lokale verkiezingen naar een soort veramerikanisering met een strijd tussen twee kandidaat- burgemeesters of twee blokken. Dat was niet makkelijk, en daar moeten we lessen uit trekken. Maar terwijl alle andere niet-winnaars achteruit gingen, slaagden wij er toch in om stand te houden of zelfs nog vooruit te gaan.

En dan is er de afschaffing van de opkomstplicht. Dat hebben we onderschat, daar moeten we niet flauw over doen. In steden als Antwerpen, Oostende, Vilvoorde, Aalst en Hasselt gingen vier op de tien kiezers niet stemmen. “Ongeveer 1,8 miljoen Vlamingen zijn thuisgebleven. De politici gaan over tot de orde van de dag, maar dit is een historische verzwakking van de lokale democratie”, zegt politicoloog Marc Hooghe. Wij hoorden volcontinu-arbeiders en kassiersters van supermarkten die niet konden gaan stemmen, en we zagen in de steden dat daar meer jongeren en meer volksere lagen hebben afgehaakt. Dat is geen goede evolutie. “Onze analyse toont dat de PVDA meer stemmen verloor naarmate meer extra kiezers thuisbleven”, besluit De Standaard. We moeten onze resultaten in dat kader zien. Het is dankzij een ongelooflijke campagne dat we alsnog heel veel mensen naar de stembus hebben weten te mobiliseren, en dat we globaal in Vlaanderen vooruit zijn gegaan.

Indrukwekkende scores en linkse meerderheden in Brussel

In de hoofdstad van ons land halen we indrukwekkende scores. In Sint-Gillis zijn we de tweede grootste partij geworden met 24,4 procent, net als in Molenbeek (22 procent) en Vorst (21 procent). We helpen links er, net als in Brussel-Stad, Schaarbeek, Elsene en Anderlecht, aan een meerderheid van de stemmen. Het is mogelijk dat we zowel in Molenbeek als Vorst onze resultaten kunnen omzetten in een progressief bestuur, gedragen door sterk lokaal verankerde figuren zoals Dirk De Block en Simon de Beer.

Lees verder onder de foto

We komen ook voor het eerst in de gemeenteraad in Jette en Etterbeek , met scores van meer dan 10 procent. De gemeenteraadsverkiezingen hebben laten zien dat, ondanks de ambities van de liberale MR, links de meerderheid vormt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De liberalen hebben slechts drie burgemeestersposities kunnen bemachtigen in heel Brussel, en de rol van de PVDA was cruciaal om te voorkomen dat de liberalen in meerdere gemeenten de leiding zouden nemen.

Versterkte positie in Waalse steden

In het Franstalige deel van het land voorspelden sommigen een verpletterende overwinning voor Georges-Louis Bouchez, maar de voorzitter van de Franstalige liberalen heeft zijn weddenschap gemist. De MR won noch in Bergen, de thuisbasis van Bouchez, noch in een van de andere grote steden van Wallonië. In de meeste Waalse steden wordt de PVDA groter dan Les Engagés. In Luik liggen we nek aan nek met de MR.

“Het is in Herstal - één van haar symbolische gemeenten samen met Seraing en Luik - dat de PVDA haar grootste opmars maakt met 31,2 procent van de stemmen, een stijging van bijna 7 procent”, schrijft de RTBF. In Seraing stijgt de PVDA met twee procent, en worden we met 26 procent de tweede grootste partij van de gemeente, ver boven het rechtse kartel MR & Les Engagés. In Herstal en in Seraing zijn ondertussen verkennende gesprekken bezig over de vorming van een progressieve meerderheid.

In de provinciehoofdsteden Luik en Charleroi gaat de PVDA 2 procent vooruit en behalen we 18 procent. In La Louvière halen we 19,4 procent. Ik wil ook mijn hoed afnemen voor de kameraden in Bergen, die erin slagen vooruitgang te boeken en één zetel te winnen in deze stad waar het duel tussen Bouchez en de PS-burgemeester Nicolas Martin alle aandacht opeiste. Ook in Bergen zijn gesprekken aan de gang over de vorming van een mogelijke progressieve meerderheid, zonder de MR van Bouchez.

In Picardisch Wallonië gaan we van één verkozene naar elf verkozenen, verspreid over de drie grootste steden in de regio: Doornik, maar ook Aat en Moeskroen, waar we meteen de tweede grootste partij worden. “Het politieke landschap verandert na de verkiezingen van afgelopen weekend. De PVDA heeft een belangrijke rol gespeeld in Picardisch Wallonië door de politieke kaart te hertekenen en zo een nieuwe dynamiek in gang te zetten”, schrijft een krant. In Moeskroen komen we voor het eerst op en worden meteen de op één na grootste partij met 20 procent. Onze lijsttrekker daar, Thibault Morel, is nu de op één na meest populaire persoon in de stad. Dat is geen toeval. Thibault, 39 jaar oud, is sterk lokaal verankerd. Voormalige scoutsleider, organisator van feestelijke evenementen, en aanwezig op alle syndicale acties in de regio.

Die dynamiek zien we ook in de regio van le Centre, waar de PVDA de gemeenteraad van Binche binnenkomt met een team onder leiding van Cédric Lecocq, een arbeider en vakbondsafgevaardigde bij Brico. Hetzelfde zien we in het Zwarte Land, le Pays Noir, waar de PVDA niet alleen vooruitgang boekt in Charleroi, maar ook haar intrede doet in de gemeentebesturen van Fleurus en Châtelet. In Tubeke, Binche, Châtelet, Fleurus, Sambreville en Aat tot slot, halen we onze eerste verkozenen.

Arbeiders en jongeren in de gemeenteraden

Er was een tijd dat de PVDA enkel gekend was door Raoul of Peter. Later kwamen daar Jos D’Haese en Sofie Merckx bij. Nu maken we werk van een hele nieuwe laag van woordvoerders, met veel jongeren en veel arbeiders. In Charleroi wist de jonge lijsttrekker Pauline Boninsegna zich op de kaart te zetten, samen met co-lijsttrekker Mathieu Marchal, een 36-jarige bouwvakker. Zij zijn de gezichten geworden van de PVDA in Charleroi. In Leuven komt Anton Nilis in de gemeenteraad, met zijn 29 jaar was hij een van de jongste lijsttrekkers in Leuven. In Gent vervoegt de jonge activiste Julie Steendam onze gemeenteraadsfractie.

Lees verder onder de foto

Onze partij telt voortaan 258 lokale mandatarissen, onder wie 79 arbeiders en 40 jongeren onder de dertig jaar. Dat zijn mooie cijfers. We sturen een dokwerker naar de gemeenteraad in Antwerpen met Ivan Heyligen, een syndicaliste van Ikea naar de gemeenteraad van Vilvoorde met Farah Boukachkach, een metaalarbeider naar de gemeenteraad in Oostende met Dirk Vanmassenhove, een staalarbeider naar de gemeenteraad van Charleroi met Ali Atici en een verpleegster naar de gemeenteraad in Namen met Régine Gattegno. En arbeidster Kübra Sertkaya gaat Gaby Colebunders vergezellen in de gemeenteraad van Genk.

Ik ben erg fier dat we daarnaast ook een hele grote groep twintigers naar de raden sturen. In Antwerpen is er Manal Toumi, die een ongelooflijke score haalt. In Ronse Nawras Jebara, een jonge studente met Palestijnse roots. In Dilbeek de jonge striptekenaar Louis Clement. In Namen studente filosofie Eline Bouillon. In La Louvière Joyce Mukangoga, een 21-jarige monitrice van RedFox. Daarmee leggen wij een basis voor de toekomst.

Waar andere partijen jaloers op zijn...

Het gaat om meer dan verkiezingen. Van Brasschaat tot Herstal, van Oostende tot Verviers hebben onze gemeentelijke afdelingen het beste van zichzelf gegeven. Wij zijn een partij van het volk. “Op het vlak van wijkwerking staat de PVDA veel verder dan andere partijen”, zegt professor Marc Swyngedouw. “Zo kunnen ze direct signalen uit de samenleving oppikken.” Het is zoals Ruud Goossens het zegt in De Standaard: “Het is een leger waar andere partijen ongetwijfeld jaloers op zijn.”

Lees verder onder de foto

In deze campagne hebben 14.000 mensen op het terrein actief meegewerkt, wijktochten georganiseerd van deur tot deur, ontelbare gesprekken gevoerd, tienduizenden uren call-centra bevolkt, soep gemaakt en broodjes gesmeerd voor andere vrijwilligers. Zonder die passie en zonder die inzet bestaat de PVDA niet. Tijdens deze campagne van de gemeenteraadsverkiezingen zijn er 500 actieve leden bijgekomen en meer dan 1.000 medewerkers die hebben gezegd dat ze actief lid willen worden in onze partij.

Onze deuren staan open voor veel nieuwe mensen. Wij bouwen een kracht op van onderuit, die blijft, en verder druk zal zetten voor betaalbare woningen, beter openbaar vervoer en een ambitieus armoedebeleid. Ik geloof echt dat de collectieve kracht de enige manier is om vooruit te gaan, en op lange termijn iets op te bouwen. Iedereen die voor iedereen werkt, in solidariteit, zoals we deden met de overstromingen, zoals we doen met de Winter van Solidariteit, en zoals we al lang doen met Geneeskunde voor het Volk. En de vruchten van de arbeid die gedeeld worden. Wie naar beneden kijkt zal nooit de zon zien. Wij kijken naar boven, wij kijken naar voren, wij bouwen stap voor stap een sociaal alternatief op het terrein, samen met jullie.