Brexit: tijd om Europa van concurrentie en ongelijkheid te veranderen

Eruit. Brexit. Een meerderheid van de Britten wil uit de Europese Unie. “Het Europa van de concurrentie en ongelijkheid (pest) voedt het nationalisme en de verdeeldheid (cholera). Dat schreef ik al in 2011 in ‘Hoe Durven Ze?’ ”, verklaart PVDA-voorzitter Peter Mertens in een eerste reactie. “We moeten nu onze kop niet in het zand steken. Een ander Europa is nodig: met meer democratie, met meer transparantie, met meer solidariteit, om een radicale sociale en ecologische kentering mogelijk te maken.”

Zij die voor de brexit stemden, bij de werkende mensen, zijn het beu. Beu dat het Britse patronaat, met hulp van de Europese Unie, sociale dumping organiseert door onderbetaalde buitenlandse werkkrachten te importeren. Beu dat hun industrie vernietigd werd en dat hun jobs verdwenen. Beu dat hun spoorwegen kapot geprivatiseerd werden en beu dat men nu ook de gezondheidszorg onbetaalbaar maakt. Het ieder-voor-zich beleid van de Britse eerste minister David Cameron, vriend van Bart De Wever, organiseert loonafbraak en zet mensen tegen elkaar op.

Voorstanders van de brexit hebben de sociale verzuchtingen van de bevolking gebruikt en misbruikt. Ze beloofden een einde aan de sociale dumping en 350 miljoen pond per week meer voor de gezondheidszorg. In werkelijkheid willen de ultrarechtse leiders van het brexit-kamp minder sociale rechten, niet meer. Daarom promoten ze verdeling, nationalisme en racisme. De keuze die voorlag was er eentje tussen de pest en de cholera, tussen de neoliberale Europese Unie en Britse ultraliberalen. Binnen deze grenzen, stemden de Britten voor iets wat zij zien als een verandering.

Het referendum toont nogmaals de enorme kloof die gaapt tussen het Europese establishment en de bevolking. Een jaar geleden spuugde het Europese establishment op de Grieken. De rebelse Grieken die in een referendum een eind aan het besparingsdogma vroegen. Vertrappeld, werden ze. Zoals ook de Nederlanders en Fransen de Europese Grondwet die ze in een referendum verworpen in 2005, toch door de strot geduwd kregen.

Charles Michel, François Hollande en Angela Merkel hebben het nog steeds niet begrepen en willen verder op dezelfde koers. De Europese grote coalitie van liberalen, socialisten en christen-democraten wil meer van hetzelfde. Meer besparingen, meer concurrentie, meer sociale dumping. Het orkest van Titanic Europa moet verder spelen terwijl het schip steeds verder zinkt.

Deze Europese Unie biedt geen enkel alternatief voor Cameron's asociale politiek. Terwijl de Britse bevolking lijdt onder sociale dumping en lage lonen, beslist de Commissie het minimumloon voor buitenlandse truckchauffeurs in Frankrijk en Duitsland aan te vallen. Terwijl de Britse bevolking dagelijks de privatisering van hun spoorwegen vervloekt, komt de Europese Unie met een derde liberaliseringspakket voor de spoorwegen. En terwijl multinationals nauwelijks belastingen betalen, wil Europees Commissaris Pierre Moscovici belastingparadijzen liefst geen bindende regels opleggen.

De werkende mensen in heel Europa kijken ongerust en wantrouwig naar deze evolutie. Een grote koersverandering is nodig. We moeten weg van het Europa van concurrentie en ongelijkheid, dat enkel of meer autoritarisme of meer nationalisme creëert. Dat begint met het in vraag stellen van de huidige Europese verdragen om met het neoliberale harnas te breken. In plaats van sociale dumping is een hoog Europees minimumloon nodig. In plaats van privatiseringen en liberaliseringen, moeten er opnieuw openbare investeringen komen, in jobs, in infrastructuur, in openbare diensten. In plaats van belastingparadijzen, moet er een Europese miljonairstaks komen die de allerrijksten doet bijdragen. Wat nodig is, is een Europa van solidariteit en samenwerking.