Ahed Tamimi: “Zolang de bezetting blijft duren, zullen de rechten van het Palestijnse volk geschonden worden”

In 2017 gaat een video de wereld rond waarin de toen zestienjarige Palestijnse Ahed Tamimi een Israëlische soldaat slaat, nadat die haar neef met een rubberkogel in het gezicht schoot. Ahed wordt door een Israëlische militaire rechtbank veroordeeld en zit acht maanden in de gevangenis. Ze wordt het symbool van een jonge generatie Palestijnen die in verzet gaat.

Ahed studeert nu rechten. Dat wilde ze als klein meisje al. Nadat haar vader gearresteerd werd en zij hem niet mocht bezoeken, was ze des te meer gedreven. Ze heeft maar één doel: de rechten van gevangenen verdedigen. Als we Ahed online ontmoeten, wordt er in haar dorp Nabi Saleh opnieuw geschoten. Dagelijks zijn er confrontaties en provocaties. Er is ook weerstand, er zijn opnieuw slachtoffers. Een paar maanden geleden werd een zestienjarig kind bij protesten neergeschoten. Ook op de Tempelberg in Jeruzalem, in en rond de al-Aqsa Moskee, komt het opnieuw tot harde confrontaties.

Er is opnieuw geweld in de al-Aqsa moskee in Jeruzalem. Kan u ons vertellen wat er gebeurt?

Ahed Tamimi. Wat in al-Asqa gebeurt, belichaamt de waarheid van de bezetting die het Palestijnse volk dagelijks beleeft. Ze hebben 400 jongeren in de moskee opgepakt, jongeren die hun recht om te bidden uitoefenden, zoals iedereen in de wereld dat recht heeft. Ze hebben vrouwen, ouderen en kinderen opgepakt en geslagen. Zolang de bezetting blijft duren, zullen de rechten van het Palestijnse volk geschonden blijven worden. We moeten verzet plegen om de bezetting te stoppen en onze rechten in handen te nemen. Vrijheid als een aalmoes aanvaarden we niet.

Ahed Tamimi zal dit jaar te gast zijn op ManiFiesta.

U vertelt dat 400 jongeren zijn opgepakt. Wat gebeurt er met hen? Hoe is het om te leven onder het Israëlische militaire rechtssysteem?

Ahed Tamimi. Ze pakken om het even wie op. Ze plaatsen hen onder administratieve aanhouding, voor onderzoek. Dat kan maanden duren. Maanden zonder dat de familie of zelfs de advocaat weet waar ze zijn. De uitspraken van de rechtbank worden vaak niet bekend gemaakt. Het vonnis dat in alle stilte uitgesproken wordt, is niet in verhouding tot de aanklacht. Ze beschuldigen iemand ervan met stenen gegooid te hebben en geven een gevangenisstraf van 4 of 5 jaar.

Lees verder onder de foto

Er zijn ook veel minderjarigen die vastgehouden worden. U werd in 2017 zelf ook gearresteerd en 8 maanden opgesloten. Kan u vertellen hoe u dat ervaren hebt?

Ahed Tamimi. Het was een moeilijke ervaring. Je bent afgesloten van de wereld. Ik hoorde op de radio dat er iemand van mijn dorp gesneuveld was. Je hoort berichten over een van je naasten die gesneuveld of gevangen is, maar je kan geen enkele informatie te pakken krijgen. Je gaat denken over alle mogelijkheden: mijn vader, mijn broer, mijn oom? De ondervragingen waren ook verschrikkelijk. Ze duurden zestien dagen. Ze bedreigden me, zeiden dat ze mijn familie zouden doden als ik niet bekende. “We zullen ze allemaal oppakken. Wil je ze geboeid en vernederd zien zoals jij?”

In de gevangenis mocht ik vaak uren niet naar het toilet. Soms een hele dag. Er was geen water of eten. Als ze eten brachten, was het niet te vreten. Veel gevangenen werden blootgesteld aan mentale en lichamelijke foltering. We werden met de handen vastgebonden aan een touw opgehangen, dagen en weken aan een stuk, terwijl ze ons sloegen. In de acht maanden dat ik vastzat, is mijn familie maar drie keer op bezoek mogen komen. Elk bezoek duurt 40 minuten, onder toezicht. Het is verboden elkaar aan te raken. Er is glas en geluidsisolatie, je moet praten via een telefoon.

Hoe is het om als jonge vrouw gevangen te zitten?

Ahed Tamimi. Er is veel vrouwonvriendelijkheid in de gevangenis. Vrouwen en meisjes worden vaak gestraft. Je kan bijvoorbeeld in de gevangenis maandverband kopen. Maar plots wordt dat dan een of twee maanden lang niet meer verkocht. Wanneer het kon, kochten we er veel van en verstopten het in onze cel.

Lees verder onder de video

Voormalige Palestijnse gevangenen vertellen dat de solidariteit in de militaire gevangenis sterk en belangrijk is. Is dat ook uw ervaring?

Ahed Tamimi. We moesten ons sterk voordoen, om degenen die ons gevangen hielden uit te dagen. We wilden de bezetter tonen dat hij ons niet gebroken had. Er was inderdaad veel steun. We deelden alles. Als iemand verdrietig was, was iedereen verdrietig en probeerden we allemaal om haar er terug bovenop te helpen. Als iemand iets grappigs zag of voelde, vertelde die dat aan iedereen, zodat we allemaal aan het lachen waren. We gunden elkaar om gelukkig te zijn met kleine dingen die we samen beleefden. Veel dingen mag je in de gevangenis niet binnen brengen. We hadden bijvoorbeeld één naald om te naaien. Als die verloren was en we vonden ze terug, waren we allemaal heel blij. Dat zijn kleine dingen waar mensen die buiten leven niet aan denken. Die kleine momenten van geluk hadden in de gevangenis grote waarde. We waren in de gevangenis maar we wilden niet dat de gevangenis bezit van ons zou nemen. Dat was zeer moeilijk. We probeerden telkens hoop te vinden in wat we deden en ons gelukkig te voelen.

Politieke gevangenen boycotten het systeem van administratieve hechtenis en het militaire rechtssysteem in het algemeen. Hoe doen ze dat?

Ahed Tamimi. Wij zijn ook in verzet gekomen. Onderwijs was voor ons verboden. Op een keer zagen ze dat we aan het studeren waren. Ze hebben dan de kamer waarin we in het geniep studeerden, afgesloten. We zijn dan in staking gegaan. We stuurden onze maaltijden terug, we weigerden uit de kamers te komen en naar de binnenplaats te gaan. Dat hebben we drie dagen gedaan. Toen konden we de kamer waarin we studeerden opnieuw openen en opnieuw studeren. De sterkste maar moeilijkste manier om verzet te plegen, is de hongerstaking. Wie die stap zet, is naar een punt gedreven waar alleen nog deze beslissing rest. Het is een beslissing op leven en dood. Alle gevangenen steunen degene die deze stap zet. Er zijn gevangenen die maanden niet eten. Ze worden bovendien vaak in isolatie gezet als straf.

Lees verder onder de foto

Heeft de gevangenis u veel veranderd?

Ahed Tamimi. Als je over de gevangenis spreekt tegen een Palestijn, zal hij niet verwonderd opkijken. Wij worden er allemaal mee geconfronteerd. Er is niet één familie waarvan niemand gevangen heeft gezeten. Er is niet één familie waarvan niemand gesneuveld is. Vandaag zijn op één dag, in twee of drie uur tijd, 400 aanhoudingen verricht, op één plaats. In de gevangenis leef je in een kleine samenleving. Zo kunnen er moeilijkheden ontstaan tussen de mensen. Ik was 16 jaar toen ik naar de gevangenis moest. Ik leefde er met volwassenen, loste samen met hen problemen op, moest altijd een plan hebben. Het gebeurde dat ze een nieuw meisje binnenbrachten en er niet genoeg plaats was. We zaten met 11 meisjes in een kamer van 6. Je moest dus oplossingen zoeken voor dergelijke problemen. Ik werd geconfronteerd met problemen waar je buiten niet eens aan denkt. Je leert om heel veel geduld te hebben. Ik ben door de gevangenis heel koelbloedig geworden. Het heeft me ouder gemaakt.

U zegt dat u altijd verzet zal blijven plegen, maar dat moet ook ongelooflijk zwaar zijn. Hoe houdt u de hoop hoog?

Ahed Tamimi. Dit zal niet stoppen vooraleer de bezetting stopt. Onze weerstand zal blijven tot we de bezetting uit ons land verdreven hebben. We putten onze hoop uit onze verbondenheid met deze aarde, uit onze liefde voor ons land. Zo blijven we volhouden.

Het doet denken aan het Arabische woord sumud (standvastig).  

Ahed Tamimi. Inderdaad, het Palestijnse volk is de belichaming van dat woord. Het is altijd standvastig. Wij Palestijnen zitten geworteld in de grond, ze kunnen ons niet zomaar uit onze grond trekken, onze wortels zitten vast.

Lees verder onder de video

Het is ook omdat u het verzet zo hooghoudt, dat u het symbool bent geworden van de jonge Palestijnse generatie die in opstand komt. Hoe voelt het om als rolmodel gezien te worden?

Ahed Tamimi. Ik voel me heel trots. Ik ben op een punt gekomen dat ik de stem van Palestina, de stem van de jongeren van Palestina naar heel de wereld kan brengen. Ik kan in de media praten over wat mij en de andere Palestijnen aangedaan wordt. Het is een moeilijke verantwoordelijkheid om te praten over een land en een volk dat bezet wordt. Maar ik hoop dat ik de boodschap van mijn land en mijn volk kan brengen op een manier die verandering kan brengen.

Heeft de internationale aandacht soms ook voor moeilijkheden gezorgd?

Ahed Tamimi. Ik was echt geschrokken toen Oekraïne een issue werd en mijn video op sociale media rondging en ik voorgesteld werd als een Oekraïense die een Russische soldaat slaat. Op sociale media werd ik voorgesteld als heldin, maar in het echte verhaal zat ik acht maanden in de gevangenis voor de video die nu gesteund en verheerlijkt wordt. Ik kreeg het gevoel dat ik als Palestijnse minderwaardig ben. Toen mijn video in 2017 de wereld rondging, werd ik verwenst, ik was een terroriste. Maar als ze de video posten met mij als Oekraïense, ben ik een heldin.

Omri Evron: "In de oorlog is geen sociale rechtvaardigheid mogelijk."

Welke rol kunnen wij spelen om te helpen in jullie strijd?

Ahed Tamimi. Westerse landen hebben de plicht om ons te helpen. Ze zijn immers een deel van de bezetting in mijn land. Alle verdragen die al werden afgesloten, alle plannen hebben ervoor gezorgd dat de bezetting naar mijn land gekomen is. Het is hun verdomde plicht om de fout die ze gemaakt hebben jegens het Palestijnse volk recht te zetten. Ik sta niet toe dat iemand neerbuigend naar mij komt kijken, alsof ik het slachtoffer ben dat onder de bezetting leeft, dat iemand mij met medelijden bekijkt en dan het gevoel heeft dat hij niets gedaan heeft. Neen, niet zo. Als je mij enkel als slachtoffer ziet en vol medelijden naast mij komt staan, dan wil ik dat medelijden niet. Wat ik wel vraag, is dat de mensen ons zien als verzetsstrijders, als verdedigers van de vrijheid, en dat ze onze partners zouden zijn. Het is jullie plicht als partners aan onze kant te staan en met ons te strijden.

Daarom willen we ook uw verhaal vertellen. Bedankt voor uw getuigenis. We kijken er naar uit u te zien op Manifiesta.

Ahed Tamimi. Ik bedank jullie. Door jullie kan ik mijn verhaal aan de wereld vertellen en meer mensen bereiken.