Acht stellingen over de geloofsleer van de regering-Michel I

Vanmiddag fileerde PVDA-voorzitter Peter Mertens het nieuwe regeerakkoord voor de nieuwssite van de VRT. PVDA.be brengt de uitgebreide versie, in acht stellingen, over een regeerakkoord dat een blind besparingsgeloof aanhangt. Mertens roept op om “een brede beweging van sociaal verzet” op te bouwen.

Een

Eerste stelling: de nieuwe regering past de recepten toe die elders niet hebben gewerkt. In de pers wordt vandaag verwezen naar andere Europese landen die al ‘veel verder’ staan met de besparingen. In plaats van een blind copy-paste beleid uit te voeren zouden we beter eerst de balans opmaken van die operaties. Nederland, het beste leerlingetje van de bezuinigingsklas, heeft zich helemaal niet uit de crisis bespaard. Onze noorderburen rijden zich integendeel steeds dieper in het moeras vast. En ook Duitsland staat stil. Het land telt nu procentueel het meeste werkende armen van de Europese Unie en heeft de koopkracht van haar eigen bevolking diep aangetast.

Na zes jaar zwaar besparingsbeleid staan we met de Europese Unie op de rand van een derde recessie. De nieuwe Zweedse regering loopt vrolijk mee met de liberale fanfare richting de afgrond door nu 8 miljard te besparen, en nog eens een paar miljard met de Vlaamse, Waalse en Brusselse regeringen. Het lijkt wel een religie. Een geloofsleer die nergens voor economisch herstel heeft gezorgd, en dat ook niet miraculeus in ons land zal doen.

Twee

Tweede stelling: de nieuwe regering organiseert een herverdeling van de rijkdom, van onder naar boven. Bart De Wever vertelde dat we de indexsprong “niet zullen voelen.” Mensen zijn echter niet zo gevoelloos. Een koppel dat samen 3.300 euro netto verdient,  zal het eerste jaar van de indexsprong 900 euro inleveren. Op een carrière van 20 jaar zal het hen samen 22.000 euro kosten. En dat is veel geld, enkel met deze maatregel. Aan de andere kant blijft de rijkdom zich opstapelen. Er zijn dit jaar alweer twaalfduizend multimiljonairs in ons land bij gekomen. Zij betalen geen vermogensbelasting.

“Komt er dan een miljonairstaks?”, vroeg Terzake aan Bart De Wever. “Neen, maar er zijn wel een aantal heel slimme maatregelen genomen”, antwoordde de schaduwpremier. Blijkt dat men jaarlijks nauwelijks 200 miljoen euro wil halen bij de allerrijksten. Dat is een peulschil in vergelijking met wat de gewone gezinnen moeten ophoesten. De taart wordt steeds ongelijker verdeeld, en we stevenen af op niveaus van extreme ongelijkheid.

Drie

Derde stelling: de nieuwe regering bouwt zelf stabiele banen af, en zet de deur open om die jobs op termijn te vervangen door gemeenschapsdienst. Zowel federaal als in de regio’s staan duizenden banen op de helling in de openbare dienstverlening en in de sociale sector. Tegelijkertijd zal men 200.000 langdurig werklozen verplichten om wekelijks twee halve dagen gemeenschapsdienst te verrichten. Zij zullen dan voor een habbekrats kunnen ingezet worden bij sportverenigingen of jeugdclubs. Hoe pervers is dat?

Aan de ene kant draait men de kraan dicht en zullen verenigingen vaste banen moeten schrappen. Aan de andere kant worden die jobs dan vervangen door de verplichte tewerkstelling van werklozen. In Nederland leidde dat al tot de meest absurde situaties. Zoals die straatveger in Den Haag die een vast contract had bij de stad maar dan werd afgedankt in de bezuiningsgolf. Twee jaar later werd hij als werkloze verplicht om gemeenschapsdienst te verrichten: hij moest de straten vegen. Exact dezelfde job, maar nu zonder vast contract en voor een fractie van het loon.

Vier

Vierde stelling: de regeringspartijen verlaten hun eigen verkiezingsprogramma en verliezen daarmee ook hun democratische legitimiteit. Het deel van de Belgen die voor een van de vier regeringspartijen heeft gestemd heeft nergens in een programma het optrekken van de pensioenleeftijd tot 67 jaar kunnen lezen. Integendeel. Zowel N-VA, MR, Open VLD  als CD&V beloofden de pensioenleeftijd op 65 jaar te houden.

Vandaag noemt Charles Michel de maatregel plotsklaps ‘onvermijdelijk’. Nochtans:  niet iedereen heeft dezelfde levensverwachting. Lager opgeleiden leven minder lang en minder lang gezond. Zij betalen nu het gelag. Bovendien blijft het ook absurd om mensen langer aan het werk te laten terwijl er meer dan 640.000 landgenoten op zoek zijn naar een baan. Er zijn wel degelijk alternatieven mogelijk om de vergrijzing betaalbaar te houden, zo berekende pensioenspecialist Kim De Witte.

Vijf

Vijfde stelling: de nieuwe regering deelt een gigantisch cadeau uit van 3,6 miljard euro aan de werkgevers zonder enige garantie op nieuwe tewerkstelling. De indexsprong levert de overheid niets op, maar brengt de werkgevers wel 2,6 miljard euro op. Die krijgen daarenboven ook nog eens een nieuwe lastenverlaging van 1 miljard euro cadeau. 

Wie van een uitkering moet rondkomen krijgt steeds meer verplichtingen opgelegd, anders wordt hij of zij zwaar gesanctioneerd. Maar bij deze cadeau is er geen enkele verplichting. En dus niets garandeert dat die 3,6 miljard euro niet opnieuw zal worden opgepot (de grootste Belgische bedrijven zitten nu al op een cash-berg van 26 miljard euro die ze niet investeren), of gewoon aan de aandeelhouders zal worden verdeeld.

Zes

Zesde stelling: de nieuwe regering wil de vakbondskracht kortwieken door het sociaal overleg uit te hollen en de minimumdienst in te voeren. Pensioenhervorming, indexsprong, annualisering van de arbeidstijd: het wordt allemaal afgekondigd als een voldongen feit. De vakbonden worden buiten spel gezet, er staat dus geen rem meer op, en de syndicale organisaties mogen nog slechts spreken over de puntjes na de komma. 

Tegelijkertijd sloten de regeringspartijen al een akkoord om een zogenaamde minimumdienst in te voeren bij publieke bedrijven zoals de NMBS. Zo wordt de collectieve slagkracht van de werknemers ondermijnd, net op een moment dat men zware besparingen aankondigt (ook bij het spoor). Maar wie de vakbondskracht kortwiekt, snoeit meteen ook zwaar in de democratische veerkracht van de hele samenleving.

Zeven

Zevende stelling: de nieuwe regering legt haar oor wel te luisteren bij grote krachten zoals de nucleaire lobby en de NAVO, die geen democratisch draagvlak hebben. Het is ecologisch onverantwoord om de versleten kernreactoren van Doel 1 en 2 nog langer open te houden. De bevolking draagt het risico terwijl Electrabel & Co de winst opstrijken. 

De regeringspartijen beslisten ook om bijna 6 miljard euro te investeren in de aankoop van 40 gesofisticeerde bommenwerpers. De keuze is duidelijk: 8 miljard euro aan besparingsmaatregelen en dan 6 miljard euro uitgeven aan de F-35 om mee te spelen in de oorlogszuchtige strategie van de NAVO.

Acht

Achtste stelling: we gaan naar een hete herfst van breed sociaal verzet. Het rommelt in de buik van de samenleving. De gezinnen, de jongeren, de ouderen: iedereen wordt aangetast door deze besparingsregering die niets ten gronde zal oplossen. Terwijl de nieuwe toplaag van multimiljonairs, de aandeelhouders van grote multinationals, en de nucleaire lobby van Electrabel buiten schot blijven tast men het sociaal weefsel en het cultureel weefsel van de samenleving aan. Dat is de weg naar de afgrond. 

Er bestaan ook andere wegen, alternatieven om de schuld af te bouwen én ook te investeren in sociale, democratische en ecologische vernieuwing. Die piste hebben we uitgewerkt in ons Cactusplan. Maar dan zullen we de blinde heilsleer van de Europese besparingspolitiek moeten afleggen en het geld activeren bij de sterkste schouders. Vandaag bestaat de mogelijkheid om een heel brede beweging op te bouwen om zo’n positief alternatief van onderuit op de agenda te zetten. We nodigen alvast iedereen uit op onze Protestparade op 19 oktober in Brussel, om schouder aan schouder mee te bouwen aan het sociaal verzet.